aardlekschakelaar

Randaarde & Aardlekschakelaar

doel

- Je kunt uitleggen wat randaarde is
- Je kunt de werking van een aardlekschakelaar uitleggen.
- Je kunt het verschil tussen beiden uitleggen.
- Je weet hoe je een aardlekschakelaar moet testen.

Aangemaakt: 16-09-2013
Laatst gewijzigd: 16-09-2013

bron: NaSkPastoor.nl

uitleg

Randaarde
De spanning die thuis op het stopcontact staat is 230 volt. Dit is zo groot dat de elektronen de aarde kunnen gebruiken als tweede kant van de spanningsbron. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren. Vooral in elektrische apparaten waar water wordt gebruikt kan de spanning op de buitenkant van het apparaat komen te staan. De elektrische snoeren maken via het water contact met de buitenkant van de wasmachine. Een persoon die hem aanraakt verbind de wasmachine met de aarde en er gaat een stroom lopen.

Om hiertegen te beveiligen is er de randaarde. Een stopcontact met randaarde heeft extra contactpunten. Deze contactpunten zijn via snoeren aangesloten aan een stalen pin. Deze pin zit, meestal onder het huis, in de aarde gestoken. Als een wasmachine is beveiligd met randaarde kan je de wasmachine rustig aanraken omdat de stroom via de randaarde weglekt naar de grond.

Zonder randaarde

Met randaarde

Aardlekschakelaar
Normaal gesproken loopt er een stroom heen door de fase (bruine draad) naar een toestel en daarna weer terug via de nul (blauwe draad). Als alles in orde is is er geen verschilstroom: er komt precies net zoveel stroom terug door de nul als er heen door de fase is gegaan. Als de stromen heen en terug precies gelijk zijn is er geen verschilstroom tussen fase en nul. Een aardlekschakelaar meet continue of er verschilstromen zijn en zal dus niet afschakelen (aanspreken). Je de aardlekschakelaar in de meterkast.
Bij een defect kan de buitenzijde van het toestel onder spanning komen te staan. Als een persoon dit toestel aanraakt gaat er een stroom door zijn/haar lichaam lopen. Maar dan komt er wat minder stroom terug door de nul en is er sprake van een verschilstroom (lekstroom). De aardlekschakelaar zal nu een verschilstroom meten en uitschakelen voordat de mens blijvend letsel oploopt. In plaats van door de mens kan deze lekstroom ook via de groengele aardgeleider lopen.
Een mens zal een stroom vanaf 0,5 mA door het lichaam gaan voelen. Dit is de waarneembaarheidsgrens. Deze mens kan ongeveer 0,5 seconde een lichaamsstroom doorstaan van 30 mA. Een aardlekschakelaar zit aan de veilige kant en schakelt reeds af tussen de 15 mA en 30 mA bij een tijd van ten hoogste 0,3 seconden.

Aardlekschakelaar

Aardlekschakelaar - Transparant

Uit onderzoek is gebleken dat gemiddeld 5 à 10 % van de aardlekschakelaars (vrijwel) vast zit.

Testen van de aardlekschakelaar

Op veel aardlekschakelaars of aardlekautomaten is aangegeven dat je de aardlekschakelaar periodiek of maandelijks moet testen via het indrukken van de testknop. Als je de testknop indrukt valt de elektrische spanning uit van de groep(en) die achter deze aardlekschakelaar zit(ten). Dat is in de praktijk vaak lastig: je moet dan weer je hele huis door om alle apparatuur met een ingebouwd klokje weer gelijk te zetten.
Maar is er een goede oplossing: bij de wisseling van zomertijd en wintertijd moeten de klokken toch worden verzet. Dit is HET moment om de aardlekschakelaar(s) te testen!

Werkwijze:

Aardlekschakelaar - Testknop

Controleer of apparatuur zoals wasmachines, wasdrogers, vaatwassers, TV's, computers en dergelijke niet in werking zijn.
Ga bijvoorbeeld op de zaterdag van de wisseling van zomertijd en wintertijd naar je groepenkast (meterkast).
Druk kort op de testknop van iedere aardlekschakelaar of aardlekautomaat: de aardlekschakelaar behoort uit te schakelen.
Als dit niet gebeurt of als dit haperend gaat is het sterk aan te bevelen een vakman te raadplegen!
Wacht een minuutje om de installatie en eventuele apparatuur te laten stabiliseren.
Schakel de aardlekschakelaar(s) weer in.
Zet nu alle klokjes weer gelijk en stel de eventuele andere apparatuur weer in.

samenvatting

Randaarde is een beveiliging op een elektrisch apparaat zodat de stroom via de randaarde (bevestigd aan de buitenkant van het elektrisch apparaat) naar de grond geleid wordt.

Stopcontact MET randaarde

Stekker MET randaarde

Het weglekken van de elektrische stroom via de randaarde is natuurlijk een signaal dat er iets in het elektrische systeem verkeerd is. Hiervoor is de aardlekschakelaar. De aardlekschakelaar vergelijkt de elektrische stroom die het huis binnenkomt met de elektrische stroom die het huis weer verlaat. Die zou even groot moeten zijn. Als dit niet het geval is, lekt er stroom weg en gaat de schakelaar automatisch uit. Het is goed om een paar keer per jaar de aardlekschakelaar te controleren. Je vindt hem in de meterkast.

Principe Aardlekschakelaar