kleuren - zien |
|
Doel
|
uitleg
Er zijn een heleboel verschillende kleuren licht. Denk maar aan de regenboog (afbeelding 1). Om deze kleuren te zien zitten er verschillende soorten lichtgevoelige cellen in het netvlies (afbeelding 2). Er zijn staafjes die alleen reageren op licht en donker. Er zijn ook drie soorten kegeltjes die reageren op de verschillende kleuren licht . Er zijn drie soorten kegeltjes. Kegeltjes die rood licht zien, kegeltjes die groen licht zien en kegeltjes die blauw licht zien. Als alle kleuren licht tegelijk in onze ogen komen krijgen de hersenen signalen van alle kegeltjes tegelijk. We zien dit als wit. Met het kleurenwiel is dit goed te zien (zie video). Op het wiel staan alle kleuren. Als het wiel snel genoeg ronddraait lijken de kleuren te mengen. Wat je ziet is iets dat erg lijkt op wit.
Het maken van een kleurenwiel Maak een wiel waarop alle zeven basiskleuren als een soort taartpunten te zien zijn. Laat dit wiel super snel ronddraaien. Je ogen kunnen de beweging niet meer volgen en maken een mengkleur van wat ze zien. Ze zien dat wit. |
Bij iemand die kleurenblind is werken één of meerdere soorten kegeltjes niet goed.
De kleuren van de regenboog
De regenboog ontstaat doordat het licht van de zon door de regendruppels uit elkaar getrokken wordt. Het licht dat van de zon komt lijkt wit. Het bestaat eigenlijk uit 7 hoofdkleuren.
rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet.
Gebruik het ezelsbruggetje: ROGGBIV als eerste letter om ze uit je hoofd te leren!
Met een prisma kun je een stukje regenboog maken. Dit is een driehoekig stukje glas of plastic (afbeelding.3). Als je er zonlicht door laat schijnen Zie je alle kleuren van de regenboog. Zoiets wordt het kleurenspectrum genoemd.
De regenboog ontstaat doordat het licht van de zon door de regendruppels uit elkaar getrokken wordt. Het licht dat van de zon komt lijkt wit. Het bestaat eigenlijk uit 7 hoofdkleuren.
rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet.
Gebruik het ezelsbruggetje: ROGGBIV als eerste letter om ze uit je hoofd te leren!
Met een prisma kun je een stukje regenboog maken. Dit is een driehoekig stukje glas of plastic (afbeelding.3). Als je er zonlicht door laat schijnen Zie je alle kleuren van de regenboog. Zoiets wordt het kleurenspectrum genoemd.
Laat een dunne lichtstraal op een prisma schijnen. Draai het prisma net zo lang totdat je kleuren ziet. Door het licht op de juiste manier door het driehoekige stukje glas te schijnen, wordt het licht uit elkaar getrokken en zie je alle basiskleuren.
Naast dat de zon wit licht geeft, geeft de zon ook straling die niet zichtbaar is met het menselijke oog (daarom noemen we het geen kleur). Je merkt dit in de vorm van warmte en "bruin worden" tot verbranden.
De twee soorten straling die het witte licht van de zon uitzendt naast de zichtbare kleuren (ROGGBIV) zijn:
InfraRood (I.R.) (Warmte straling)
Infraroodstraling is onzichtbaar voor het menselijk oog, maar door de huid waarneembaar wegens hun warmtewerking. Infrarood kan zichtbaar worden gemaakt met een warmtebeeldkijker (afbeelding 4).
Utra Violet (U.V.) (Energie straling)
Doordat ultraviolet licht een kortere golflengte heeft dan zichtbaar licht, is het energierijker; en kan zelfs bij organische moleculen chemische reacties in gang zetten. Dat is tevens de reden dat een (overmaat van) ultraviolette straling schadelijk is voor vele organismen (waaronder de mens). Dit uit zich van "bruin worden" tot (huid)verbranding.
Naast dat de zon wit licht geeft, geeft de zon ook straling die niet zichtbaar is met het menselijke oog (daarom noemen we het geen kleur). Je merkt dit in de vorm van warmte en "bruin worden" tot verbranden.
De twee soorten straling die het witte licht van de zon uitzendt naast de zichtbare kleuren (ROGGBIV) zijn:
InfraRood (I.R.) (Warmte straling)
Infraroodstraling is onzichtbaar voor het menselijk oog, maar door de huid waarneembaar wegens hun warmtewerking. Infrarood kan zichtbaar worden gemaakt met een warmtebeeldkijker (afbeelding 4).
Utra Violet (U.V.) (Energie straling)
Doordat ultraviolet licht een kortere golflengte heeft dan zichtbaar licht, is het energierijker; en kan zelfs bij organische moleculen chemische reacties in gang zetten. Dat is tevens de reden dat een (overmaat van) ultraviolette straling schadelijk is voor vele organismen (waaronder de mens). Dit uit zich van "bruin worden" tot (huid)verbranding.
Controle vragen
Heb je alles begrepen? Dan kun je deze opgaven vast wel beantwoorden.
- Leg uit hoe we de verschillende kleuren om ons heen zien.
- Uit welke zeven kleuren licht bestaat wit licht . Noem ze op volgorde.
- Welke kleur licht zie je wanneer je alle kleuren licht , die voorkomen in de regenboog, met elkaar mengt?
- Beschrijf een experiment waarmee je kunt aantonen dat wit licht eigenlijk uit zeven kleuren licht bestaat.
- Beschrijf een experiment waarmee je kunt aantonen dat de zeven kleuren licht van de regenboog, samen weer wit licht maken.
samenvatting
|
links en downloads
Klik om HTML aan te passen