De zekering |
|
doel- Je kunt uitleggen hoe een smeltveiligheid beschermt tegen kortsluiting en overbelasting.
- Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen een smeltveiligheid en een automatische veiligheid. |
uitleg
Elektriciteit kan heel gevaarlijk zijn. In geval van kortsluiting of overbelasting kan er brand ontstaan. Om dit te voorkomen zijn veel elektrische installaties beveiligd met zekeringen. Zo zitten er zekeringen in de meterkast thuis (afbeelding 1 links). In de meeste elektrische apparaten zit een glaszekering (afbeelding 1 midden). In de auto zitten ook zekeringen. Je vind deze vaak onder het dashboard of in de motorkap (afbeelding 1 rechts).
|
Smeltveiligheid in huis
De meest simpele zekering is de smeltveiligheid (afbeelding 2). In sommige huizen vind je deze nog. In de smeltveiligheid zit een stukje draad dat veel dunner is dan de normale elektrodraden. Als de stroom wordt dan wordt de draad in de smeltveiligheid als eerste veel te heet en brand door. Om de smeltdraad zit zand en keramiek zodat er geen brand ontstaat. Als de zekering doorbrand zet je de schakelaar erboven uit. Dan draai je de dop eraf, verwissel de zekering met een nieuwe en schroef de dop er weer op. Schakelaar weer aan en klaar. Het enige probleem is dat als de zekering doorbrand je een nieuwe zekering in huis moet hebben om het probleem te verhelpen. |
Automatische veiligheid
Een modernere soort zekering die thuis vaak tegenkomt is de automatische zekering (afbeelding 3). In dit apparaat zit een stukje metaal dat krom trekt als de stroom te hoog wordt. Hierdoor wordt de schakelaar losgelaten die dan door een veer naar de uit-stand getrokken wordt (video 1). Wanneer je de schakelaar weer aan zet trek je de veer weer op spanning en schakel je de stroom weer in. Deze zekering onderbreekt de stroomkring wanneer de stroomsterkte te hoog wordt net als de smeltveiligheid. Het verschil is dat je deze zekering niet hoeft te vervangen, je kunt hem gewoon weer aanzetten. |
video 1
|
video 2
|
samenvatting
Er zijn twee soorten zekeringen: Smeltveiligheid en automatische veiligheid.
Een smeltveiligheid is goedkoper dan een automatische veiligheid. Smeltveiligheid: In een smeltveiligheid brand een draadje door. Daarna kun je de smeltveiligheid niet nog een keer gebruiken. Bij kortsluiting en overbelasting wordt de stroomsterkte te hoog. In een smeltveiligheid zit een dun draadje. Bij een bepaalde stroomsterkte zal dit draadje doorbranden. Omdat het draadje veel dunner is dan de rest van de draden in de schakeling , zal de smeltveiligheid als eerste doorbranden bij een te hoge stroom. Automatische veiligheid: Een automatische veiligheid kun je na gebruik weer aanzetten. Een automatische veiligheid gaat veel langer mee. |